Tân giáo hoàng sẽ là một người Phi Châu, Canada hay Nam Mỹ?

Trần Mạnh Trác2/11/2013

Lời công bố từ chức bất ngờ gây xúc động cho toàn thế giới cuả đức Giáo Hoàng Benedict XVI đã lập tức tạo ra nhiều đồn đóan về vị giáo hoàng tương lai.Trong danh sách 'ngắn' cuả giới truyền thông Âu Mỹ, 6 vị cao 'điểm' nhất gồm có 2 vị từ Phi Châu, cũng là 2 vị đứng đầu danh sách, tiếp theo là vị Hồng Y cuả Canada, và 3 vị sau là từ nước Ý và Argentina: -DHY Peter Kodwo Appiah Turkson, Ghana -DHY Francis Arinze, Nigeria -DHY Marc Ouellet, Canada -DHY Angelo Scola, Ý -DHY Leonardo Sandi, Argentina -DHY Gianfranco Ravasi, Ý Trong 'danh sách dài', có nghĩa là tuy có nhiều khả năng, nhưng không chắc chắn lắm vì những lý do ngoại vi thí dụ như đó là một người Mỹ hoăc chưa có đủ kinh nghiệm, thì người ta phải kể đến DHY Timothy Dolan cuả New York và DHY Tagle cuả Manila Phi Luật tân. Cả hai vị kể trên vì còn rất trẻ nên được người ta gọi đùa là vị Giáo Hoàng trong Tương Lai 'nếu không kỳ này thì cũng kỳ khác'. Sau đây là sơ lược về 6 vị Hồng Y đang dẫn đầu: -DHY Peter Kodwo Appiah Turkson: Là vị Hồng Y đầu tiên cuả nước Ghana, 64 tuổi, thông thạo 6 thứ tiếng và hiểu biết 2 cổ ngữ Latin và Hy Lạp. Ngài từng du học tại Mỹ và lấy bằng thần học tại đại chủng viện Anthony-on-Hudson Seminary ở Rensselaer, New York. Hiện nay ngài là chủ tịch Hội đồng Giáo hoàng về Công lý và Hoà bình. Ngài từng tuyên bố 'bao cao su' tuy không phải là giải pháp cho nạn SIDA (AIDS), nhưng nếu người vợ hay chồng đang sống chung thủy mà lỡ người phối ngẫu mắc bệnh, thì có thể dùng nó. -DHY Francis Arinze: Người vùng Eziowelle, Nigeria, nay đã 80 tuổi. Tuy cha mẹ là người theo đạo thần tiên cuả Phi Châu, nhưng ngài đã được gửi đi học tại trường cuả Công Giáo và xin nhập đạo lúc 7 tuổi. Ngài làm linh mục năm 1958, du học và tốt nghiệp ngành Giáo Dục tại Institute of Pedagogy ở London Anh quốc. Trong thời gian làm giám mục ngài đã chứng kiến tận mắt cảnh tương tàn nồi da sáo thịt cuả cuộc nội chiến Nigeria, ngài được ĐGH John Paul II bổ nhiệm vào chức chủ tịch Hội đồng Giáo hoàng về đối thoại Liên tôn. Ngài nổi danh là một nhà ngoại giao giỏi, một vị hồng y đã nói về ngài như sau:" điều tốt đẹp về DHY là việc ngài có thể nói lên những điều khó nói mà không làm phật lòng người khác và luôn với một nụ cười trên môi." Tuy nhiên cái tài ngoại giao đó đôi khi cũng không làm đẹp lòng tất cả mọi người được, dù là trong giới Công Giáo. Thí dụ hồi năm 2000, ngài đã bị la ó ngay tại trường đại Học Công Giáo Georgetown University ở Washington khi ngài so sánh đồng tính với ly dị và ngoại tình đang làm tổn thương cho gia đình. Thăng Hồng Y năm 1985, ngài 'suýt nữa' trở thành giáo hoàng kỳ bầu cử vừa qua nhưng đã thua phiếu đức đương kim Benedict XVI. Năm nay đã 80 tuổi, ngài không có nhiều hy vọng, tuy nhiên nếu ngài hoặc DHY Turkson được chọn thì đây sẽ là vị giáo hoàng đầu tiên cuả Phi Châu sau 1500 năm vắng bóng trên ngai. -DHY Marc Ouellet: Cựu tổng giám mục Quebec, Canada, đang là bộ trưởng Bộ Giám Mục. Người ta cho rằng ngài có một lối suy nghĩ giống hệt như đức giáo hoàng Benedict nhưng có lợi thế là có nhiều kinh nghiệm làm việc với Mỹ Châu La Tinh và có nhiều kinh nghiệm đối phó với những vấn đề xã hội cuả Phương Tây. Với một nhân cách lôi cuốn, và số tuổi 64 cuả ngài được mọi người đánh giá là 'vừa đúng' để làm giáo hoàng. -DHY Angelo Scola: Nhà sử học Matthew Bunson từng cho rằng ĐHY Scola là "một bộ óc siêu việt cuà nước ý, là người có thể thực hiện cái ước mơ cuả giáo hoàng Benedict là đem lại sự nồng nhiệt với đạo Công Giáo tại âu Châu". DHY Scola, 60 tuổi, hiện là tổng giám mục cuả Milan, xuất thân trong giới lao động với người cha là tài xế xe tải chở hàng, ngài tốt nghiệp 2 bằng tiến sĩ về Triết Lý và Thần Học và đang giảng dậy môn Thần Học tại viện John Paul II Institude về Hôn Nhân và Gia đình. Ngài được coi là một chuyên gia về các vấn đề liên tôn giữa Công Giáo và Hồi Giáo. Mặc dù có địa vị cao trong hai hệ thống quyền bính cuả Vatican và hàm lâm viện, ngài vẫn luôn luôn kêu gọi giáo hội cần phải làm nhiều hơn nữa cho xã hội bên ngoài và chủ trương phải dựa vào căn bản cuả Công đồng Vatican 2 mà theo ngài là một trụ mốc trong giòng lịch sử cuả giáo hội. Ngài than phiền rằng giáo hội chưa làm đủ để có sự thông cảm với xã hội, ngài từng nói trong năm 2005 rằng:" Một trong những hiểu lầm là vì giáo hội thường dựa vào 'luân lý' thay vì dùng 'lý luận' để thuyết phục người ta...đây là một nhược điểm cuả chúng ta" -DHY Leonardo Sandi: Nhiều người ở Châu Mỹ Latin đang đánh cá trên DHY Sandi, một nhà ngoại giao cuả Vatican và chủ tịch cuả Hội đồng giáo hội Công Giáo đông phương. Nếu làm giáo hoàng thì ngài sẽ là vị giáo hoàng đầu tiên cuả Nam Mỹ, là một nơi gọi là trọng tâm cuả khối Công Giáo toàn cầu vì có đến 42% tổng số người Công Giáo sống tại đây. DHY Leonardo Sandri, 69 tuổi, sinh trưởng tại Argentina và từng giữ nhiều trách nhiệm ở hai quốc gia Argentina và Mexico. Ngài hiện là nhân vật số 2 trong Phủ Quốc Vụ Khanh. Nhà sử học Matthew Bunson viết về ngài như sau: "Ngài ưa thích cầu nguyện, được mọi người trên thế giới quí mến và ngài rất thông hiểu về các vấn đề có tính cách toàn cầu nhờ có sẵn những kinh nghiệm ngoại giao." -DHY Gianfranco Ravasi: 69 tuổi là một người Ý mới thăng chức hồng y năm 2010, hiện là chủ tịch Hội đồng Giáo Hoàng về Giáo Dục. Ngài nổi tiếng là uyên bác và có tài ngoại giao, ngài cũng là một học giả cuả hội kinh thánh ở Roma. Ngài không hề làm giám mục cho một tổng giáo phận bao giờ, cho nên nhiều người nghĩ rằng đó là một nhược điểm khó vượt qua, tuy nhiên ông John Allen, một ký giả chuyên môn về giáo hoàng, viết rằng: "Ngài thông minh đến nỗi, nếu gộp chung các hồng y vào với nhau mà lựa chọn giống như cách người ta lựa lúa trong một cái bát, thì chắc chắn ngài sẽ là một hạt luá được chọn vòng đầu". Vì là một nhân vật trong hệ thống hành chánh cuả Vatican (Curia) cho nên ngài có lợi thế là đã từng gặp gỡ tất cả các hồng y, dù cho đó là một vị hồng y ở một vùng xa xôi không ai biết.